موانع شرعی و ممنوعیت خواستگاری
ممنوعیت خواستگاری از نظر شرعی
خواستگاری در دین اسلام، از چه شخصی مجاز است و چه زمانی خواستگاری ممنوع است؟ ماده ۱۰۳۴ قانون مدنی پاسخ را تا حدود زیادی میدهد: «هر زنی را که خالی از موانع نکاح باشد، میتوان خواستگاری کرد.» با دقت در این ماده قانونی به این نکته پی میبریم که در بعضی از موارد برای خواستگاری از زنان، موانع و محدودیتهایی وجود دارد. بنابراین خواستگاری هنگامی صحیح است که:
اولا: ازدواج با آن زن حرام نباشد
قطعا کسی که ازدواج با او صحیح نیست را نمیتوان خواستگاری کرد. این ممنوعیت دایرهای بزرگتر از محارم سببی و نسبی و رضاعی دارد. بنابراین قاعده این است: «در صورتی که ازدواج با زنی حرام باشد، خواستگاری از او نیز حرام و ممنوع است.» خواه حرمت دائمی باشد مانند حرمت ازدواج با عمه و خاله یا حرمت موقت مانند حرمت ازدواج با خواهر زن پیش از آنکه نکاح خواهر قبلی باطل شده باشد.
همچنین، خواستگاری کردن از همسر دیگری ممنوع است. زنی که در دوره «عده رجعی» به سر میبرد نیز مانند زن شوهردار است و به صراحت یا کنایه (به طور ضمنی) نمیتوان از او خواستگاری کرد زیرا این نوع خواستگاری تجاوز به حق طلاقدهنده است و امکان رجوع را از وی سلب میکند. عده رجعی بعد از طلاق رجعی از سوی زن رعایت میشود و زنی که در عده رجعی است حکم زن شوهردار را دارد به طوری که شوهر او میتواند رجوع کند.
در میان فقها نظری وجود دارد که خواستگاری از زنی که دوران عده وفات را سپری میکند به صورت غیرصریح و کنایه منعی ندارد، ولی خواستگاری زنی که در عده بائن است فقط به کنایه مجاز است. با وجود این شوهر پیشین زن میتواند به تصریح نیز از او خواستگاری کند.
دوما: کسی که خواستگاری میشود موضوع خواستگاری شخص دیگری نباشد
آیا این ممنوعیت جنبه قانونی هم دارد یا تنها یک منع شرعی و اخلاقی است؟ در این خصوص باید گفت خواستگاری از زنی که شخصی دیگر نیز از او خواستگاری کرده است حرام است اما اگر این خواستگاری منتهی به وصلت شود عملی غیرقانونی”illegal” رخ نداده است.
البته اگر خواستگار قبلی از خواستگاری کردن آن خانم صرف نظر کند یا اجازه خواستگاری دهد قطعا مانعی در این راه نخواهد بود زیرا به گفته پیامبر اکرم(ص) این کار ورود در معامله دیگری است و ورود در آن پیش از برهم زدن نامزدی نهی شده است. فقیهان عامه نیز در این باره اتفاق نظر دارند. به علاوه تجاوز به حق خواستگار، از نظر اخلاقی نیز ممنوع است.
از اینکه وقت ارزشمندتان را به خواندن این مقاله از سایت همسرتایم اختصاص دادید، بی نهایت سپاسگزاریم.
بیشتر بخوانید :